BÀI 23: MẠCH ĐẾM VÒNG

 23.1 Đếm vòng

Mạch đếm vòng có cấu trúc cơ bản là thanh ghi dịch với ngõ ra tầng sau cùng được đưa về ngõ vào tầng đầu. Hình dưới là mạch đếm vòng 4 bit dùng FF D. 

Hình 3.3.22 Mạch đếm vòng 4 bit

Nhưng để ý rằng, khi mới bật nguồn cho mạch đếm chạy, ta không biết bit 1 nằm ở ngõ ra của tầng nào. Do đó, cần phải xác lập dữ liệu dịch chuyển ban đầu cho bộ đếm. Ta có thể dùng ngõ Pr và Cl để làm, như  là đã từng dùng để đặt số đếm cho các mạch đếm khác đã nói ở trước, giả sử trạng thái ban đầu là 1000 vậy ta có thể reset tầng FF 3 để đặt Q3 mức 1, các tầng khác thì xoá bằng clear. Có thể dùng mạch tạo xung để nạp dữ liệu ban đầu như sau :

Hình 3.3.23 Mạch nạp số ban đầu cho mạch đếm vòng

Giả sử ban đầu chỉ cho D0 = 1, các ngõ vào tầng FF khác là 0. Bây giờ cấp xung ck đồng bộ khi ck lên cao, dữ liệu 1000 được dịch sang phải 1 tầng do đó Q0 = 1, các ngõ ra khác là 0. Tiếp tục cho ck xuống thấp lần nữa, Q1 sẽ lên 1, các ngõ ra khác là 0. Như vậy sau 4 nhịp xung ck thì Q3 lên 1 và đưa về làm D0 = 1. mạch đã thực hiện xong 1 chu trình. Trạng thái các ngõ ra của mạch như hình sau:

Hình 3.3.24 Dạng sóng minh hoạ mạch đếm vòng

Hình trên cho thấy rằng, dạng sóng các ngõ ra là sóng vuông, dịch vòng quanh, chu kì như nhau nhưng lệch nhau đúng 1 chu kì xung vào Ck. Số đếm ra là 1, 2, 4, 8 không phải là số xung vào (như bảng trạng thái đếm phía dưới)

  Với 4 số đếm ra từ 4 tầng FF ta có  mạch đếm mod 4. Chỉ 4 trạng thái ra trong tổng số 16 trạng thái có thể, điều này làm giảm hiệu quả sử dụng của mạch đếm vòng. Nhưng nó cũng có ưu điểm nổi bật so với mạch đếm chia hệ 2 là không cần mạch giải mã trong cấu trúc mạch (vì thường trong trạng thái của số đếm ra chỉ có 1 bit 1)  .

23.2 Đếm Johnson (đếm vòng xoắn)

Hình 3.3.25 Mạch đếm vòng xoắn

 

Mạch đếm Johnson có một chút thay đổi so với đếm vòng ở chỗ ngõ ra đảo tầng cuối được đưa về ngõ vào tầng đầu. Hoạt động của mạch cũng giải thích tương tự. Với n tầng FF thì đếm vòng xoắn cho ra 2n số đếm do đó nó còn được coi là mạch đếm mod 2n (đếm nhị phân cho phép đếm với chu kỳ đếm đến 2n). Như vậy ở trên là mạch đếm vòng xoắn 4 bit. Bảng bên cho thấy 8 trạng thái ngõ ra và hình dưới  sẽ minh hoạ cho số đếm.

Ta có thể nạp trạng thái ban đầu cho mạch là 1000 bằng cách sử dụng ngõ Pr và Cl giống như ở trên. Dạng sóng các ngõ ra cũng giống như trên, hơn thế nữa, nó còn đối xứng giữa mức thấp với mức cao trong từng chu kì

Hình 3.3.26 Dạng sóng mạch đếm vòng xoắn

Nguồn : internet

LEAVE A REPLY

Please enter your comment!
Please enter your name here